De “postulation” is een specifiek mechanisme in Frankrijk dat de territoriale bevoegdheid van advocaten regelt.

Bij de “Tribunal de Grand Instance” (Franse rechtbank) is vertegenwoordiging door een lokale advocaat verplicht. Deze verplichte vertegenwoordiging is ingesteld omdat de Tribunal de Grand Instance (hierna: TGI) besluiten neemt over zaken die voor partijen een grote impact kunnen hebben.

Frankrijk heeft 161 TGI’s in Frankrijk en de overzeese Franse gebieden waar advocaten hun cliënten bij hun lokale TGI vertegenwoordigen. Dit houdt in dat wanneer een advocaat die elders staat ingeschreven zou willen pleiten of zijn cliënt zou willen vertegenwoordigen bij een andere dan zijn eigen TGI, hij  moet worden door bijgestaan door een lokale advocaat. Deze zogeheten “avocat postulant” is verantwoordelijk voor de procedure (indienen van grieven en argumenten) terwijl de andere advocaat – de “avocat plaidant” – verantwoordelijk is voor het verweer (juridisch onderzoek, inhoud van de in te dienen stukken en het pleidooi).

De “postulation” is komt  voort uit de gedachte dat op die manier de advocaat en zo ook de cliënt dichter bij de rechter staat en de regionale verschillen beter tot uiting zouden komen.

Ondanks de harmonisatie van de procedurele regels in het gehele land, zijn lokale advocaten zich ook beter bewust van de lokale gebruiken en gewoonten van rechters wat in het voordeel van de cliënt zou kunnen zijn.

Onlangs heeft de Franse wetgever een voorstel voor een nieuwe wet, de “loi macron” (vernoemd naar de verantwoordelijke minister), opgesteld waarmee zij het systeem van de “postulation” bij de 161 TGI’s af wil schaffen en alleen nog in stand wil houden voor de 36 gerechtshoven.

Dit voorstel heeft de beroepsgroep verdeeld en de woede opgewekt bij een grote groep advocaten. De “loi macron” wordt momenteel beoordeeld door het parlement nadat het in eerste lezing door de afgevaardigden al was geaccepteerd.

In Nederland is ongeveer eenzelfde herziening per 1 september 2008 geïmplementeerd. Voor die tijd waren Nederlandse advocaten geregistreerd op zogenaamde Tableaus. Zij waren advocaat in Nederland en procureur in het arrondissement waar de Rechtbank van hun lokale Tableau zitting had. Een advocaat die bijvoorbeeld in Den Haag stond ingeschreven, werd verplicht bijgestaan door een advocaat die in Amsterdam stond ingeschreven wanneer zijn rechtszaak diende bij de rechtbank in Amsterdam. In tegenstelling tot in Frankrijk was de voornaamste reden voor dit systeem van procuratie het gebrek aan uniformering van het procedurele recht bij de verschillende rechtbanken in Nederland. In 2001 bracht het landelijk rolreglement een einde aan deze situatie door het Nederlandse procedurele recht te harmoniseren. Om die reden werd het “postulation” systeem in Nederland een paar jaar later definitief afgeschaft.

Of Frankrijk dit voorbeeld zal volgen, zal nog moeten blijken.

Brigitte Spiegeler – Camille Rideau