Het Europese Hof van Justitie (EHvJ) besluit dat ‘The Pirate Bay’ inbreuk maakt op auteursrechten 

Met het besluit van 14 juni zou de EHvJ wel eens de deur hebben opengezet voor het procederen tegen online sharing platforms. Tot nu toe was het nemen van gerechtelijke stappen om het aanbieden van auteursrechtelijk beschermde werken te beperken vrij ingewikkeld en het gaf geen garantie op duurzaam succes. Een van de redenen daarvoor is dat de bestanden op de websites niet online geplaatst worden door de beheerders van het platform maar door de gebruikers ervan, waardoor de rechthebbenden juridische actie moesten ondernemen tegen zowel de gecompliceerde infrastructuur van het platform als tegen elke individuele gebruiker. Echter heeft de EHvJ recent besloten dat de beheerders van een dergelijk platform een essentiële rol spelen bij de openbaarmaking van de werken en zij daarom verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor auteursrechtenschendingen.

De reden achter de beslissing was het Zweedse sharing platform ‘The Pirate Bay’, dat gebruikers in staat stelt om werken gratis te downloaden die, voor het grootste deel, auteursrechtelijk beschermd zijn. De gebruikers creëren zogeheten torrents, kleine deeltjes van de werken, en delen deze op het platform. De beheerders van het platform indexeren deze bestanden zodat ze gemakkelijk te lokaliseren en te downloaden zijn door de gebruikers. Daarbij categoriseren ze de werken op basis van type, genre en populariteit.

 

Nieuwe strategie tegen online sharing platforms

Tot nu toe werd meestal juridische actie ondernomen tegen de beheerders van de sharing platforms, maar deze keer sloeg de eiser een andere weg in om de distributie van de auteursrechtelijk beschermde werken tegen te gaan.

Eiser Stichting BREIN, een Nederlandse stichting die de interesses van auteursrechthebbenden vertegenwoordigt, daagde niet de beheerders van ‘The Pirate Bay’ voor de rechter maar procedeerde in Nederland tegen de internetproviders Ziggo en XS4ALL. Zij zouden de domeinnamen en de IP adressen van ‘The Pirate Bay’ moeten blokkeren voor hun gebruikers.

Het juridische gevecht tussen BREIN en de internetproviders is al een tijd aan de gang. In 2012 lukte het de eiser zelfs om Ziggo en XS4ALL te dwingen om  gebruikers toegang tot ‘The Pirate Bay’ te ontzeggen. Echter, sinds verschillende studies hebben aangetoond dat er aan de hand van de blokkade in de praktijk geen vermindering plaatsvond van het gebruik van online sharing platforms in Nederland, verloor Stichting BREIN in hoger beroep. De gebruikers hadden andere manieren gevonden om ‘The Pirate Bay’ te bereiken, onder meer door het gebruik van proxy servers om hun locatie te verbergen.

Nadat de ban op het platform twee jaar later in 2014 werd opgeheven ging BREIN in cassatie. De Hoge Raad heeft vervolgens een aantal vragen naar het Europese Hof van Justitie verwezen met betrekking tot de vraag of een sharing platform content ‘beschikbaar stelt voor het publiek’ in de zin van de Europese richtlijn en of het daarmee inbreuk maakt op het auteursrecht. Alleen als het antwoord op deze vraag bevestigend is wordt het mogelijk om ‘The Pirate Bay’ te blokkeren of om internetproviders te dwingen dit te doen.

 

EHvJ: ‘Essentiele rol’ platform bij de beschikbaarstelling van de werken

Het EHvJ beantwoordde de vraag inderdaad bevestigend: het ter beschikking stellen en het beheren van een online sharing platform moet worden gezien als een beschikbaarstelling voor het publiek en kan daarom het auteursrecht schenden. Ook al verschaffen de beheerders van het platform de documenten niet zelf, ze spelen toch een essentiële rol in het openbaar maken van de documenten door ze te indexen en te categoriseren.

De beheerders van ‘The Pirate Bay’ konden niet bepleiten dat zij niet wisten van het feit dat hun platform toegang biedt tot werken die gepubliceerd zijn zonder de vereiste toestemming van rechthebbenden. Ten eerste waren zij uitgebreid geïnformeerd en ten tweede hebben zij zich hierover uitgesproken op fora en blogs. Ze hebben het zelfs hun missie genoemd om beschermde werken toegankelijk te maken voor alle gebruikers en hen aangemoedigd de werken te kopiëren.

 

Historische beslissing van het EhvJ?

De beslissing van het EHvJ betekent niet automatisch dat ‘The Pirate Bay’ wordt geblokkeerd in Nederland. Er moet eerst worden afgewacht wat de Hoge Raad hierover beslist. Echter, het is te verwachten dat de uitspraak van het EHvJ wordt gevolgd en de internetproviders worden gedwongen om de toegang tot  de website van ‘The Pirate Bay’ te blokkeren.

Het Hof heeft hier mogelijk een historische beslissing genomen waarin expliciet en in het algemeen de vraag wordt beantwoord hoe schendingen van auteursrechten op online sharing platforms aangepakt kunnen worden. Dat kan Europese auteursrechthebbenden ertoe aanzetten om op te treden tegen internetproviders en hen te dwingen de toegang tot dergelijke platforms te blokkeren.

De rechten van auteursrechthebbenden worden met deze beslissing in ieder geval aanzienlijk versterkt, nu een verbod op online sharing platforms gemakkelijker kan worden afgedwongen. Echter, nog steeds blijft het maar de vraag of internetpiraterij hiermee tot een einde komt.